Według danych zawartych w raporcie Polskich Linii Kolejowych z 2014 roku, w kraju nadal przeważają mechaniczne i przekaźnikowe systemy kierowania ruchem kolejowym.
Jednak w wyniku rozwoju technik zwanych mikroprocesorowymi, coraz częstszym rozwiązaniem są systemy hybrydowe. Jak działają najnowsze systemy sterowania ruchem kolejowym? Jakie korzyści niesie nowa era SRK?
Komputerowe systemy kierowania ruchem
Jest to najnowocześniejszy jak do tej pory sposób sterowania ruchem kolejowym – z wykorzystaniem urządzeń komputerowych. Wykorzystywane są specjalne oprogramowania, dzielone na trzy rodzaje:
- stanowisko operatorskie
- stanowisko zależnościowe
- poziom elementów wykonawczych
Aktualny stan torów kolejowych jest wizualizowany w postaci różnego rodzaju wykresów danych. Przy każdym stanowisku są wymagane dwa ekrany komputerowe – jest to zabezpieczenie na wypadek awarii.
Z jakich elementów składa się nowoczesny system kierowania ruchem kolejowym?
- Stanowisko operatorskie dyżurnego ruchu
- Monitor z wizualizacją układu torowego
- Monitor komunikatów
- Pomocniczy pulpit sterowniczy – wykorzystywany w przypadku awarii systemu komputerowego
- Dziennik ruchu posterunku zapowiadawczego
- Radiotelefony kolejowe
- Centrala telefoniczna
Jak wygląda ruch pociągów przy wykorzystaniu systemów komputerowych?
Aby pociąg mógł ruszyć w trasę, posterunek ruchu kolejowego wysyła do następnego posterunku zapowiadawczego żądanie zezwolenia na ustawienie kierunku PRZYJAZD i wydania zezwolenia przez dyżurnego ruchu. Analogiczne ustawienia wydaje się dla kolejnych posterunków zapowiadawczych.
Po wydaniu kolejnego zezwolenia, dyżurny ruchu może zablokować blok początkowy. Następnie przechodzi on do ustalenia przebiegu trasy przez swój posterunek. Gdy pociąg przejedzie przez posterunek, dyżurny przechodzi do zablokowania bloku końcowego.
Wówczas można do posterunku początkowego wysłać informację o przybyciu pociągu. Po otrzymaniu komunikatu o dotarciu pociągu do przystanku końcowego, Posterunek, z którego pociąg wyruszył w trasę, może odblokować blok początkowy.
Rodzaje nowoczesnych systemów komputerowych
System nadrzędny
Do systemu nadrzędnego zalicza się urządzenia wspierające wykonywanie obowiązków przez dyspozytora ruchu kolejowego. Ich zadaniem jest kierowanie ruchem pociągowym i jego nadzorowanie. System nadrzędny pełni istotną rolę również w przypadku wykrycia sytuacji problemowych – tak, aby można było szybko i sprawnie wprowadzić korekty w kursowaniu pojazdów.
System zdalnego sterowania
Systemy te umożliwiają sterowanie na odległość kilkoma posterunkami ruchu przez jednego dyżurnego. Główną zaletą takiego rozwiązania jest m.in. zmniejszenie kosztów, jakie generuje obsługiwanie pojedynczej linii kolejowej.
System zależnościowy
Współpracują z nim systemy nadrzędne i systemy zdalnego sterowania. Zadaniem systemu zależnościowego jest sterowanie wielokanałową strukturą modułową w taki sposób, by móc kierować nastawianiem przebiegów w czasie rzeczywistym.
Nowa era systemów kierowania ruchem kolejowym – nowe mechanizmy bezpieczeństwa
Założeniem wprowadzania nowych systemów kierowania ruchem jest przede wszystkim to, że muszą one zapewnić co najmniej ten sam poziom bezpieczeństwa, co systemy kierowania ruchem poprzedniej generacji. Nowoczesne systemy są zaprojektowane na zasadzie “fail-safe”, co oznacza, że pojedyncza usterka nie może być przyczyną awarii całego systemu, co mogłoby prowadzić do wyjątkowo niebezpiecznej sytuacji. Co więcej, usterka musi być wykryta jak najszybciej po to, aby możliwe było uruchomienie trybu awaryjnego.
Projektant sterowania ruchem kolejowym – dlaczego warto skorzystać z jego usług?
Inwestycja w nowoczesne rozwiązania daje możliwość dopasowania ich do potrzeb zarządcy linii kolejowych. Aby było to możliwe, warto skorzystać z pomocy dynamicznie rozwijających się firm, projektujących systemy na miarę XXI wieku. Jedną z nich jest Estel RBP, firma zrzeszająca doświadczonych inżynierów z uprawnieniami z zakresu projektowania i budowy nowych systemów kolejowych.
Zastosowanie wielomodułowych rozwiązań w systemach sterowania ruchem kolejowym jest wyjątkowo opłacalnym rozwiązaniem – nawet jeśli chodzi o linie regionalne o małym natężeniu ruchu. Korzystanie z nowoczesnych rozwiązań, w jakich wdrożeniu pomaga Estel RBP, jest kluczem do zwiększenia poziomu bezpieczeństwa na polskich torach.
