Instytucje publiczne zlecające realizację zamówienia, zabezpieczają się przed nieprawidłowo wykonaną pracą lub brakiem wywiązania się ze zobowiązania. Nic zatem dziwnego, że wadium stało się jednym z najskuteczniejszych sposobów do zabezpieczenia interesu zarówno zleceniodawcy, jak i wykonawcy. W jakiej jednak sytuacji jest potrzebne wadium w przypadku przetargu nieograniczonego?
Zabezpieczenie wadialne w przetargu nieograniczonym
Przetarg nieograniczony to jeden z najczęściej wykorzystywanych trybów na zlecenie zamówienia publicznego, zaliczanych do trybu podstawowego. Można go stosować bez żadnych ograniczeń, a jednocześnie charakteryzuje się mało skomplikowanymi procedurami. Przetarg nieograniczony jest również prosty w organizacji – wystarczy, że instytucja zamawiająca ogłasza przetarg, a w odpowiedzi na ogłoszenie zainteresowane strony składają swoje oferty. To właśnie z nich zamawiający ma możliwość wybrania najbardziej odpowiedniego wykonawcy, który zajmie się realizacją zamówienia. Do zastosowania przetargu nieograniczonego nie jest konieczne spełnienie specjalnych warunków – wystarczy publiczne ogłoszenie przetargu na oficjalnej stronie internetowej oraz publicznej siedzibie firmy, w widocznym miejscu.
Warto przy tym pamiętać, że w przypadku przetargu nieograniczonego istnieje niewielka liczba etapów, a co się z tym wiąże – zamawiający ma możliwość wybrania tylko tej oferty, która została złożona w ramach przetargu. Jednocześnie zbyt duża ilość chętnych wykonawców skutecznie zniechęca wiele instytucji do ogłoszenia tego typu przetargów. Pozwala jednak na zabezpieczenie zlecenia za pomocą wadium.
Wadium w przetargu
Wadium w zamówieniach publicznych jest formą zabezpieczenia zamawiającego na poczet dotrzymania warunków konkretnej umowy. Wadium wpłacają strony biorące udział w przetargu i jest ono wpłacane na rzecz organu, które ogłosiły przetarg. Wadium wnosi się przed upływem składania ofert, a zamawiający może go żądać jeśli wartość zamówienia jest równa kwocie opisanej w przepisach Ustawie o prawie zamówień publicznych.
Wadium może być wniesione w kilku formach: pieniężnej, jako poręczenie bankowe, poręczenie spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej jako poręczenie pieniężne, gwarancji bankowej oraz poręczenia przez odpowiedni podmiot. Wadium jest zwrotne, ale w szczególnych przypadkach instytucja zamawiająca może zatrzymać całą kwotę – zwłaszcza jeśli wykonawca nie wywiązał się ze swojej umowy. Wadium może zostać również zatrzymane jeśli wykonawca po wygraniu przetargu nie podpisał stosownej umowy o realizację zamówienia.
Wadium a przetarg nieograniczony
Z racji tego, że ogłoszenie o przetargu nieograniczonym należy umieścić w publicznym, a jednocześnie widocznym przez wszystkich miejscu, konieczne jest spełnienie wszystkich warunków, które pozwalają na zabezpieczenie przetargu wadium. Ogłoszenie publikujemy bezwzględnie w miejscach publicznych, jeśli wartość zamówienia przekracza 30 tysięcy euro. W przypadku niższych wartości, konieczne jest spełnienie warunków stawianych w Ustawie o Zamówieniach Publicznych.
Żądanie wniesienia wadium przez zainteresowanych wykonawców jest obowiązkowe jedynie w sytuacji, kiedy wartość zamówienia przekracza 30 tysięcy euro. Wadium do przetargu nieograniczonego może wynieść jedynie 3 procent wartości zamówienia publicznego. Jednakże warto wiedzieć, że każdy zamawiający może wnieść prośbę o opłacenie wadium potencjalnych wykonawców, bez względu na wysokość zamówienia – stanowi to formę zabezpieczenia wykonanej pracy.
Instytucja publiczna, która dopuszcza rozłożenie zamówienia na kilka prac, czyli tzw. ofert częściowych, powinna rozbić kwotę wadium i podzielić ją na poszczególne części zamówienia. Dla podmiotów, które nie wygrały przetargu wadium jest zwrotne po wyborze najlepszej oferty.
Biorąc zatem udział w przetargu na zamówienie publiczne, należy liczyć się z koniecznością wprowadzenia wadium. W szczególnych przypadkach można skorzystać z poręczenia wadialnego, udzielonego przez niezależną instytucję.
